Hoe gebruik je de Meldcode zonder dat handelingsverlegenheid je verlamt?
“Wie heeft er wel eens te maken gehad met handelingsverlegenheid?”
Is 1 van de eerste vragen die wij stellen tijdens 1 van onze trainingen. Negen van de tien keer steekt niemand zijn hand op en dat is eigenlijk heel begrijpelijk. In onderstaande opsomming verklaren we deze om laag gehouden hand.
- Het is nogal kwetsbaar om daar open over te zijn en dus spannend. Want we willen het immers altijd goed doen in het werken met mensen.
- Er is nog te weinig bewustzijn en kennis over dit thema.
- Wanneer je je niet verantwoordelijk voelt voor bepaalde complexe zaken kan je niet in handelingsverlegenheid komen.
- Een casus kan door de ene hulpverlener als zorgelijk worden beschouwd en voor de andere hulpverlener als een casus die niet om urgentie vraagt
Handelingsverlegenheid is een herkenbaar fenomeen, maar tevens dus een soms onderbelicht thema binnen de hulpverlening.
Hoe kan de medewerker op een professionele wijze de wet Meldcode hanteren zonder dat handelingsverlegenheid de medewerker verlamt?
Wat is handelingsverlegenheid?
Handelingsverlegenheid ontstaat wanneer je, ondanks signalen van mogelijke problemen, twijfelt over welke actie je moet ondernemen. Dit kan voortkomen uit onzekerheid, angst, of het gevoel dat je niet genoeg kennis of ervaring hebt. Het is een veelvoorkomend fenomeen, vooral in situaties die ons persoonlijk raken of waarbij we te maken hebben met kwetsbare en complexe casuïstiek.
Oorzaken handelingsverlegenheid
Handelingsverlegenheid in het sociaal werk kan voortkomen uit verschillende factoren, en een belangrijke daarvan is de invloed van de eigen normen en waarden van de hulpverlener. Wanneer een hulpverlener persoonlijk betrokken raakt bij een casus, kunnen hun persoonlijke overtuigingen en waarden het professionele handelen beïnvloeden, wat kan leiden tot handelingsverlegenheid. Hieronder worden enkele aspecten hiervan nader toegelicht:
1. Waardenconflict: Hulpverleners hebben hun eigen set van normen en waarden die kunnen verschillen van die van hun cliënten. Wanneer er een waardenconflict ontstaat, bijvoorbeeld bij kwesties als familieculturen, opvoedmethodes, of ethische dilemma’s, kan dit leiden tot handelingsverlegenheid. De hulpverlener kan aarzelen om in te grijpen uit angst om hun eigen waarden op te dringen of de waarden van de cliënt te schaden.
2. Professionele objectiviteit: Het handhaven van professionele objectiviteit is cruciaal, maar moeilijk wanneer persoonlijke overtuigingen in strijd zijn met wat in een situatie nodig is. Hulpverleners kunnen moeite hebben met beslissingen die tegen hun persoonlijke waarden ingaan, wat leidt tot aarzeling en onzekerheid in hun handelen.
3. Emotionele belasting: Het constant confronteren van situaties waarin de normatieve overtuigingen van de hulpverlener worden uitgedaagd, kan emotioneel belastend zijn. Dit kan leiden tot een verminderde effectiviteit in hun handelen, omdat ze handelen vermijden of beslissingen uitstellen uit angst voor emotionele conflicten.
4. Zelfreflectie en bewustzijn: Gebrek aan zelfbewustzijn over hoe hun eigen normen en waarden hun werk beïnvloeden, kan bijdragen aan handelingsverlegenheid. Hulpverleners die zich niet bewust zijn van hun referentiekader, kunnen onbewust situaties vermijden of subjectieve keuzes maken.
5. Organisatorische en maatschappelijke druk: Er kan ook handelingsverlegenheid ontstaan door de druk vanuit organisaties om te voldoen aan bepaalde protocollen of door maatschappelijke verwachtingen die in strijd zijn met de persoonlijke overtuigingen van de hulpverlener.
Door deze problemen aan te pakken via training en zelfreflectie kunnen hulpverleners zich beter bewust worden van hun eigen normen en waarden en leren hoe ze deze beter kunnen beheersen in hun professionele praktijk. Hierdoor kan handelingsverlegenheid afnemen en kan men effectiever en met meer vertrouwen werken.
Wij maken trainingen op maat mbt het thema handelingsverlegenheid op de werkvloer. Neem contact met ons op voor meer informatie.
0 reacties